Projekt zjazdu. Kiedy będzie potrzebny i co powinien zawierać?
Przepisy prawne, definicje i wymagania dla projektów zjazdu
W dniu 20 lipca 2022 r. nastąpiła zmiana dotycząca wymagań i warunków technicznych, jakie muszą spełniać zjazdy z drogi publicznej.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. weszły w życie „Przepisy techniczno-budowalne dotyczące dróg publicznych” (Dz. U. z 2022 r. poz. 1518).
W tym dniu przestały obowiązywać przepisy z dnia 2 marca 1999 roku zawarte w Rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie.
Od 1999 roku zjazdy z drogi w Polsce były, podzielona na dwa typy:
- Zjazd indywidualny,
- Zjazd publiczny.
Zgodnie z przepisami techniczno- budowalnymi zjazd z drogi publicznej jest to „Połączenie jezdni z nieruchomością gruntową usytuowaną poza pasem drogowym”, który projektuje się jako jedno — lub dwukierunkowy.
Rodzaje zjazdów z drogi, wyjazdów lub wjazdów wg. nowego rozporządzenia podzielono na trzy kategorie:
- Zjazd zwykły — przeznaczony do ruchu pojazdów, pieszych i osób poruszających się przy użyciu urządzeń wspomagających ruchu,
- Zjazd techniczny ‒ przeznaczony wyłącznie do ruchu pojazdów obsługi drogi oraz wyjątkowo ‒ do ruchu pojazdów służb ratowniczych;
- Zjazd awaryjny ‒ przeznaczony wyłącznie do ruchu pojazdów służb ratowniczych oraz wyjątkowo ‒ do ruchu pojazdów obsługi drogi.
Dla inwestycji użytkowników prywatnych, instytucji, inwestorów, zarządców nieruchomości zjazd będzie zaliczany do kategorii „zjazdu zwykłego” (dawniej zjazd indywidualny lub zjazd publiczny).
Co potrzebujemy do wykonania projektu wjazdu?
Przed wykonaniem projektu zgodnie z Ustawą o drogach publicznych należy wystąpić do zarządcy drogi o wydanie decyzji na lokalizację zjazdu. Decyzja administracyjna jest elementem podstawowym do opracowania dokumentacji projektowej. W decyzji lokalizacyjnej zostaną określone podstawowe parametry zjazdu.
Zjazd zgodnie z definicją zawartą w Ustawie o drogach publicznych to część drogi publicznej łączącą jezdnię z nieruchomością gruntową usytuowaną poza pasem drogowym stanowiącą bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (zgodnie z art. 4 pkt 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych).
Na podstawie ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych należy złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na lokalizację zjazdu/przebudowę zjazdu z drogi do odpowiedniego zarządcy:
- Dla dróg gminnych -Urząd Miasta/Gminy lub Zarządca drogowy,
- Dla dróg powiatowych -Urząd Miasta, Zarząd Powiatu (Powiatowy Zarząd Dróg),
- Dla dróg wojewódzkich -Zarząd Województwa (Zarząd Dróg Wojewódzkich; Zarząd Dróg w miastach prezydenckich czy Urząd Miasta),
- Dla dróg krajowych -Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych (Urząd Miasta lub Zarząd Dróg w miastach prezydenckich).
Jak przygotować wniosek o wydanie decyzji na lokalizację zjazdu?
Poprawne przygotowanie wniosku o lokalizację zjazdu z drogi musi zawierać kilka istotnych elementów wymaganych przez Ustawodawcę, a zaliczamy do nich:
- Akt własności lub wypis z rejestru gruntów dla nieruchomości objętej wnioskiem na lokalizację zjazdu,
- Wypełniony wniosek o lokalizację zjazdu (najlepiej pobrany ze strony zarządcy drogi),
- Przygotowanie opisy, który wskazujemy sposób zagospodarowania terenu, parametry techniczne zjazdu, określamy strukturę rodzajową pojazdów korzystających ze zjazdu oraz określamy ilość pojazdów, czy rodzaj pojazdu miarodajnego.
- Przygotowany koncepcja zjazdu naniesiona na mapie zasadniczej,
- Plan orientacyjny w skali min. 1:10 000
- W trudnych sytuacjach przygotować analizę widoczności czy przejezdności pojazdem miarodajnym,
- Pełnomocnictwo jeśli Inwestor nie składa osobiście wniosku.
Warto tu podkreślić, że inaczej składa się wniosek o lokalizację zjazdy do domku jednorodzinnego, a inaczej będzie wyglądał wniosek na lokalizację zjazdu do obiektu publicznego (hotel, stacja benzynowa, obiekt handlowy).
Pojazdu miarodajnego- został określony w WR-D „wytyczne rekomendowane dotyczące dróg” przez Ministra Infrastruktury na podstawie Ustawy o drogach publicznych, które znajdują się na stronie Ministra Infrastruktury.
Pojazd miarodajny- zgodnie z definicją jest to pojazd, „który został przyjęty do projektowania w uzgodnieniu z zarządcą drogi i zaciągnięciu opinii organu zarządzającego ruchem. Do parametrów geometrycznych i sposobu poruszania się tego pojazdu należy dostosować rozwiązanie w obszarze skrzyżowania (korytarze ruchu pojazdów) tak, aby zapewnić mu przejazd bez utrudniania ruchu innym uczestnikom”.
Dla wyjaśnienia- pojazd miarodajny to samochód, dla którego zostały przyjęte parametry techniczne i geometryczne zjazdu z drogi. W przeważających przypadkach dla osób indywidualnych pojazdem tym będzie samochód osobowy. W niektórych przepadkach przyjmuje się śmieciarkę dla dróg wewnętrznych, stanowiących dojazd do domków jednorodzinnych. Dla obiektu handlowego będzie to ciągnik siodłowy.
Typowe błędy przy składaniu wniosku o wydanie decyzji na lokalizację zjazdu
Częstym i powtarzalnym błędem przy składaniu wniosku na lokalizację zjazdu jest:
- Brak opłat wymaganych zgodnie z ustawą o opłacie skarbowej.
- Brak wcześniejszego uzgodnienia lokalizacji zjazdu.
- Brak przeprowadzenia analizy przejezdności.
- Brak oryginalnych załączników do wniosku o lokalizację zjazdu (wypis z rejestru gruntów, pełnomocnictwo, odpis akt notarialnego)
Opłaty skarbowe, jakich należy dokonać przed złożeniem wniosku na lokalizację zjazdu to:
- Opłata skarbowa za wydanie decyzji o zezwoleniu na lokalizację zjazdu w wysokości 82 zł,
- Opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.
Jakie parametry techniczne musi spełniać zjazd zwykły — co należy uwzględnić w projekcie zjazdu?
Zgodnie z wytycznymi do projektowania WR-D 33 zjazd zwykły został podzielony na następujące klasy „A, B, C1, C2, D, E”.
- Zjazd klasy A-projektuje się jak wlot na skrzyżowanie zgodnie z wytycznymi WR-D 31-2.
- Zjazd klasy E-projektuje się indywidualnie z uwzględnieniem wymagań wynikających z obsługiwanej nieruchomości.
- zgodnie z WR-D 33 punkt 8.1 podstawowe parametry dla zjazdów określono dla klasy B, C1, C2, D o następujących parametrach:
- Szerokość jezdni zjazdu od 7,00 m do 3,00 m oraz szerokość zjazdu nie powinna być szersza niż szerokość jezdni.
- Kąt przecięcia się zjazdu z osią drogi 90 -+15 (90-+30),
- Połączenie krawędzi jezdni wykonuje się poprzez wyokrąglenie promieniami o wartości od 3,00 m do 6,00 m lub stosując skos 1:1,
- Pochylenie podłużne jezdni zjazdu 5%-10% (8% -15%),
- Obustronne pobocza o szerokości 0,75 m.
- Konstrukcje zjazdu projektuje się typu twardego (np. z brukowej kostki betonowej, z mieszanki mineralno- asfaltowej).
- Dla zjazdów klasy C2, D, E dopuszcza się zaprojektowanie konstrukcji nawierzchni jako gruntowej.
- Zjazdy zwykłe mogą być również wyposażone w pas wyłączenia i pas włączenia. Długość pasa wyłączenia powinna umożliwiać swobodną redukcję prędkości od początku łuku kołowego do krawędzi jezdni zjazdu zwykłego. Odcinek pasa wyłączenia składa się ze zmiany pasa ruchu oraz odcinka zwalniania.
W wytycznych WD-R 33 pkt 8.2 zostały określone długości poszczególnych odcinków w zależności od prędkości do projektowania na drodze.
Jakie mogą się pojawić problemy przy opracowaniu projektu zjazdu do nieruchomości?
Przy wykonaniu projektu zjazdu i w czasie jego użytkowania najważniejszym elementem jest bezpieczeństwo ruchu drogowego. Projektant przy wykonywaniu dokumentacji projektowej sprawdza czy zjazd spełnia następujące warunki bezpieczeństwa:
- Zachowanie widoczności przy ruszaniu,
- Zachowanie widoczności w profilu podłużnym,
- Czy układ geometryczny zjazdu nie powoduje nietypowych reakcji kierowców?
- Czy zjazd nie powoduje pogorszenia bezpieczeństwa ruchu?
- Czy zjazd nie powoduje pogorszenia sposobu odwodnienia drogi?
Odwodnienie zjazdu jakie należy przewidzieć na etapie przygotowania projektu zjazdu- na co zwrócić uwagę.
Wody opadowe ze zjazdu nie pownno się odprowadzać na jezdnię. Projektant projektując zjazd dobiera tak spadki poprzeczne i podłużne ograniczając jednocześnie spływ wód opadowych był odprowadzany do odbiorników znajdujących się przy drodze np. rowów. Odwodnienie zjazdu powinno się tak przemyśleć, aby wody ze zjazdu nie przelewały się na jezdnię, a woda z jezdni nie przelewała się na posesję. Jednym z elementów jaki stosuje się na połączenie zjazdu z krawędzią jezdni to zastosowanie krawężnika najazdowego.
W przypadku występowania rowu należy zaprojektować przepust pod zjazdem, dla zachowania ciągłości przepływu wód w rowie. Dla dużych powierzchni zjazdu projektuje czy o dużym pochyleniu podłużnym stosuje się odwodnienie liniowe. Rozwiązanie to jest konieczne, gdy wody ze zjazdu mogłyby zalać np. garaż.
Co będzie potrzebne do wybudowania zjazdu w terenie.
Ostatnim etapem jest wykonanie zjazdu w terenie. Dla sprawnego wybudowania zjazd do działki będziemy potrzebować następujące dokumenty:
- Uzgodnienie projektu zjazdu z zarządcą drogi (tj. Gmina, Miasto, Zarządem Dróg Powiatowych, Zarządem Dróg wojewódzkich, Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad),
- Uzyskanie opinii organu zarządzającego ruchem (tj. Starosta Powiatowy, Marszałek Województwa, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad),
- Zgłoszenie robót budowlanych na budowę zjazdu do odpowiedniego organu architektoniczno-budowlanego (tj. Starosta Powiatowy dla dróg gminnych i dróg powiatowych; Wojewoda dla dróg wojewódzkich i dróg krajowych)
- Pozwolenie na budowę zjazdu (jeśli zajdzie taka konieczność).
- Zatwierdzony projekty tymczasowej organizacji ruchu,
- Zatwierdzony projekt stałej organizacji ruchu – jeśli zachodzi taka konieczność.
- Zgłoszenie zajęcia pasa drogowego.
Projekt organizacji ruchu na czasy wykonania robot budowlanych jest elementem niezbędnym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie można prowadzić robót budowlanych w pasie drogowym, bez projektu tymczasowej organizacji ruchu. Brak projektu może powodować zagrożenie życia dla uczestników ruchu drogowego.
Zmiana stałej organizacji ruchu na drodze jest konieczna w niektórych przypadkach. W przypadku gdy występuje linia podwójnie ciągła, to zachodzi konieczność zmiany stałej organizacji ruchu. Korzystanie ze zjazdu dla wszystkich kierunków wymaga wykonania projektu stałej organizacji ruchu wraz z jego zatwierdzeniem.
Zgłoszenie zajęcia pasa drogowego wynika z Ustawy o drogach publicznych. Więcej szczegółów w zakresie rozpoczęcia robót znajduje się w artykule Projekt organizacji ruchu
Prowadzenie robót budowlanych w pasie drogowym, bez zezwolania na zajęcie pasa drogowego jest zabronione. Co w konsekwencji może wiązać się z naliczeniem dodatkowych opłat przez Zarzadcę Drogi. Konsekwencje mogą pociągnąć do wydania decyzji o przywróceniu pasa drogowego do stanu istniejącego. Trzeba więc pamiętać o tym elemencie.
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę wymagania techniczne i sprawy formalne przy dokumentacji na zjazd, warto skorzystać z usług biura projektowego posiadającego doświadczenie i zaplecze techniczne dla tego typu usług.